Bitirme Tezi Mi? Literatür Taraması Da Ne? #1
Bilimsel araştırmalar, üniversite öğrenimimiz boyunca ödevlerde veya bitirme tezlerinde karşımıza çıkmaktadır. İster lisans ister yüksek lisans düzeyinde olun, eğitim hayatınızın bir döneminde ya bitirme teziyle boğuşacağınız ya da alana ilişkin proje hazırlayacağınız bir zaman gelecektir. İşte bu iki büyük dönemecin ucu dönüp dolaşıp daima literatür taramasına dayanır. Bu sebeple lisans ve ön lisansta sancılı geçen, yüksek lisansta ise ihtisasın mihenk taşı haline gelen literatür tarama işini en baştan, birlikte ele alalım istiyorum. Düşe kalka, deneme yanılma ile atlattığım lisans hayatım boyunca edindiğim deneyimleri sizlerle paylaşıyor olmaktan çok mutlu olacağım.
Bizler yandık sizler yanmayın adlı yazıma hoş geldiniz 😊
Bu yazıyı hazırlarken konunun mahiyetini göz önüne alarak ince eleyip sık dokumaya özen gösterdim. Bir eksiklik görürseniz yahut katkıda bulunmak isterseniz lütfen bana ulaşın.
İşe bir zihin haritası oluşturmak ile başlıyoruz. Zihin haritasını size şöyle anlatabilirim: “Akılımızdaki tüm fikirleri bir masaya bıraktığımızı ve onları çeşitli neden-sonuç, alt-üst küme gibi ilişkiler eşliğinde anahtar kelimeler ile kategorize ettiğimizi düşünelim” işte zihin haritası tam olarak böyle bir şey ve işe hız katıp bilgiyi sistematik hale getirmede bize yardımcı olur.
Evet gördüğünüz üzere zihin haritamız dallanıp budaklanmış ama sakın gözünüz korkmasın, oldukça basit ve birbirini takip eden adımlardan oluşuyor. Şimdi her adımı tek tek inceleyelim.
(1) HAYAL
Her işimiz gibi tez ve projeler de bir hayal ile başlar. Hayali, cesaret ve inancımız takip eder. Başladığınız işe inancımız tamsa tüm hayallerimiz gerçek olmaya değerdir. Unutmayalım ki, bir hayal can bulduğunda binlerce insanın ufkunu açan, kendinden sonrakiler için ışık olan bir esere dönüşebilir.
Hayalimiz var, kendimize olan inancımız da tamsa hadi başlayalım. Hayal ve inanç konusu çok soyut kalsa da bilimsel araştırmalar sırasında büyük bir etkiye sahiptir. Çünkü yolumuz uzun ve meşakkatlidir. Başlamamak için hep erteleriz, başladığımızdaysa geç kaldığımızı düşünüp ümitsizliğe kapılırız. Bunun gibi durumlarda hayalimiz ve işe olan inancımız hemen devreye girer. Aldığımız dersler ve edindiğimiz bilgi birikimimiz de sürece eşlik edip konumuzu belirlemede, tez yazmada önemli rol oynar.
KONUNUN BELİRLENMESİ
Zihinsel olarak kendimizi hazırladıktan sonra, somut aşamalara geçiş yapabiliriz. Kâğıt kalemleri hazırlayın kilit soru cümleleriyle başlıyoruz.
İlgilendiğiniz herhangi bir özel alan var mı?
Araştırma konusu olarak ilginizi ne çekiyor?
Araştırmanız ile ne yapmak istiyorsunuz, neyi hedefliyorsunuz?
Araştırma konusu çoğu zaman hemen aklınıza gelmeyebilir bu oldukça normaldir. Aldığınız derslerinizde, okuduğunuz bir makalede veya bir dergi yazısında ilginizi çeken bir konu varsa üzerine gidin ve okumalar yapın. Doğru noktayı yakalarsanız bilgi birikiminiz ile ilginizi birleştirerek önemli bir aşamayı tamamlamış olursunuz.
Bir diğer (yaygın olan) yöntem,
Danışmanınızın bir önerisi var mı?
Şimdi bir liste yapın ilgi alanlarınızı, aldığınız dersleri, hedeflediklerinizi ve varsa danışmanınızın araştırma önerisini yazın. Bu listede muhakkak kesişim kümeleri çıkacaktır. Danışmanınızın önerileri çoğu zaman size özel değil, bu sebeple aldığınız önerileri kendi süzgecinizden geçirmekte her zaman fayda var. Neyi hedefliyorum? Hangi alanda çalışmak istiyorum? Bu konu gerçekten ilgimi çekiyor mu? gibi soruları kendinize sormaktan çekinmeyin.
Listenizi daraltarak yolunuza devam edin. Sıkılmaya başladığınızı hissediyorum ama sakın pes etmeyin sonunda “İyi ki!” diyeceğinize eminim. Araştırma stratejisi geliştirmek verimli zaman kullanmanıza yardımcı olacaktır. Adım adım ilerleyin. Doğru konuyu bulduğunuzda zaten o kendini belli edecektir.
Yüksek lisans düzeyinde, konu belirleme aşamalarında ufak farklılıklar olabiliyor. Örneğin seçilecek konu, yeni ve özgün olmalıdır. Araştırma tekrara düşmek amacıyla değil de bilinen bilgiler ışığında bilinmeyeni ortaya çıkarmak amacıyla yapılır. Araştırma, araştırmacının kapasitesini aşmayacak düzeyde olmalıdır. Genel itibariyle, bilimsel araştırmanın yarısı doğru konu seçmektir. Geliştirdiğiniz iyi bir strateji ile konunuzu belirlemeniz çok zamanınızı almayacaktır.
Konu belirleme kısmını burada noktalıyoruz, sizlerden isteğim güzelce okuyup uygulamaya geçelim. Umut ediyorum ki olabildiğince kolay bir şekilde konunuzu belirler ve gelecek adımlara geçebilirsiniz. Şimdi blog yazıma burada son veriyorum. Kaynak Tarama, Araştırma Stratejileri ve Mendeley’in Kullanımı ile ilgili bir sonraki yazımda görüşmek üzere.
Aklınıza takılanları yorumlara yazmayı unutmayın. Yazımın devamı için lütfen takipte kalın 😊
No Comments